Fundacja rodzinna została wprowadzona do porządku prawnego Ustawą z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 326). Ustawa reguluje organizację i funkcjonowanie fundacji rodzinnej, w tym prawa i obowiązki fundatora i beneficjenta. Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej. Fundacja rodzinna nabywa osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, który jest jawny. Fundacja rodzinna co do zasady nie może prowadzić działalności gospodarczej, z wyjątkiem obszarów przewidzianych w art. 5 ustawy. Może posiadać jednostki terenowe, a jej nazwa musi zawierać oznaczenie "Fundacja Rodzinna" lub skrót "F.R.". Fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego (min. 100.000 zł). Do jej powstania wymagane jest: - złożenie oświadczenia w akcie założycielskim lub testamencie, - ustalenie statutu, - sporządzenie spisu mienia, - ustanowienie organów, - wniesienie funduszu założycielskiego, - wpisanie do rejestru. Forma aktu założycielskiego i testamentu to akt notarialny. Statut określa zasady funkcjonowania fundacji, a jego obligatoryjne elementy wymienia art. 26 ustawy. Organami fundacji są: zarząd, rada nadzorcza (obligatoryjna powyżej 25 beneficjentów) oraz zgromadzenie beneficjentów. Zarząd realizuje zadania i reprezentuje fundację, a rada nadzorcza nadzoruje jego działalność. Zgromadzenie beneficjentów pełni funkcję kontrolną. Fundacja rodzinna może zostać rozwiązana, jeśli np. upłynął okres jej działania, cel został zrealizowany, jej prowadzenie stało się niecelowe lub zakończono postępowanie upadłościowe. Likwidacja następuje po decyzji sądu lub uchwale zarządu/zgromadzenia beneficjentów. **Fundator** – osoba fizyczna z pełną zdolnością do czynności prawnych, składająca oświadczenie w akcie założycielskim lub testamencie. Może mieć uprawnienia niezbywalne, delegować kompetencje innym osobom, ale nie odpowiada za zobowiązania fundacji. **Beneficjent** – może nim być osoba fizyczna, organizacja pozarządowa lub fundator, jeśli tak stanowi statut. Beneficjent jest wpisany na listę i może otrzymywać świadczenia lub mienie w przypadku rozwiązania fundacji.
